Projekty

CASTRUM LUBENOV. TRAGICZNE DZIEJE ŚREDNIOWIECZNEJ WIEŻY W LUBRZY

W latach 2021-2022 Muzeum Archeologiczne realizowało projekt "Castrum Lubenov", którego celem było opracowanie, konserwacja i promocja materiałów pozyskanych w trakcie badań wieży rycerskiej w Lubrzy.Obok ściśle naukowych celów, których efektem finalnym jest wydana książka, projekt ten miał również cele społeczne, związane przede wszystkim z uwrażliwieniem odbiorców na konieczność ochrony dziedzictwa archeologicznego. W ramach tego zadania przeprowadzono trzy wykłady promocyjne dla publiczności, wyniki projektu prezentowano na dwóch międzynarodowych konferencjach naukowych, a w muzeum można aktualnie oglądać wystawę poświęconą dziejom wieży w Lubrzy, gdzie przedstawiono zakonserwowane wskutek projektu zabytki.Przypominamy, że projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszy Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa zgodnie z art. 80 1. ustawy z dnia 19 listopada 2019 r. o grach hazardowych oraz budżetu Miasta Zielona Góra.Prace archeologiczne w trakcie których pozyskano opracowywane materiały finansowane były przez Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków, a zrealizował je Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich - oddział lubuski przy współpracy wolontariuszy z Lubuska Grupa Eksploracyjna Nadodrze.

W latach 2021-2022, realizować będziemy projekt "Castrum Lubenov. Tragiczne dzieje średniowiecznej wieży w Lubrzy", który otrzymał dofinansowanie ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Ochrona Zabytków Archeologicznych. Jego celem jest opracowanie i publikacja w ujęciu interdyscyplinarnym zabytków archeologicznych pozyskanych w trakcie badań ratowniczych zniszczonego założenia mieszkalno-obronnego w Lubrzy, przeprowadzonych w 2016 r. Książka pod redakcją dr. Arkadiusza Michalaka (pomysłodawcy i koordynatora projektu) zawierająca wyniki naszych badań będzie dostępna pod koniec 2022 r.

MARCINOWICE. SKARB PRZEDMIOTÓW METALOWYCH Z WCZESNEJ EPOKI BRĄZU

Miło nam poinformować, że wraz ze Stowarzyszeniem Przyjaciół Muzeum Archeologicznego Środkowego Nadodrza finalizujemy projekt wydania książki: „Marcinowice. Skarb przedmiotów metalowych z wczesnej epoki brązu”, red. A. Michalak, E. Przechrzta, dofinansowany przez Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Zielonej Górze ze środków przeznaczonych na promowanie osiągnięć w zakresie opieki nad zabytkami i upowszechnianie wiedzy o zabytkach województwa lubuskiego. Książka winna być gotowa do końca listopada 2020 r.

W 2011 roku do zbiorów Muzeum Archeologicznego Środkowego Nadodrza w Zielonej Górze, z siedzibą w Świdnicy trafił zestaw zabytków pochodzących z przypadkowego odkrycia dokonanego w Marcinowicach, pow. Krośnieński. Wstępna analiza zabytków z brązu, wchodzących w skład tego skarbu wykazała ich wykonanie w I okresie epoki brązu. Mimo lawinowo rosnących zgłoszeń o odkryciach skarbów brązowych, jest to jeden z niewielu skarbów brązowych z tego okresu w skali Polski. Skarb obejmuje 49 zabytków (48 metalowych i 1 gliniany). Znaczenie tego odkrycia doceniło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznając w 2014 roku dofinansowanie na konserwację, wystawę i częściowe opracowanie zabytków. Ograniczenia finansowe projektu nie pozwoliły niestety w projekcie tym uwzględnić kosztów związanych z publikacją opracowań i niestety do dziś nie doczekały się one druku. Czas jaki upłynął od momentu finalizacji projektu MKiDN wykorzystany został do wzbogacenia opracowań o analizy środowiskowe, traseologiczne, radiologiczne, metaloznawcze. Zgromadzony znakomity zespół badawczy zawiera specjalistów z wielu dziedzin nauk przyrodniczych i humanistycznych. Poszczególni Autorzy planowanych elementów składowych książki , wychodząc z punktu widzenia opracowywanego skarbu szczegółowo omawiają zagadnienia na szerokim tle porównawczym, nie ograniczając się do przypadkowych i wyrywkowych porównań. Jako, że odkrycie skarbu zostało znacznie nagłośnione medialnie, jego opracowanie jest wyczekiwane przez lokalne środowisko miłośników historii i archeologów regionu krośnieńskiego, co stwarza również okazję do przypomnienie przepisów prawa panującego w Polsce w zakresie poszukiwań zabytków oraz ich ochrony. Ważną grupą docelową są archeolodzy, zarówno z terenu województwa lubuskiego, jak i całej Polski. Książka naszym zdaniem wytycza pewien wzorzec postępowania badawczego, co w związku z rosnącą liczbą odkryć skarbów na terenie całego kraju, pozwoli w przyszłości zapewniać im należyte opracowanie naukowe. Książka zawierać będzie streszczenia i podpisy rycin w języku angielskim, przez co wyniki badań zostaną udostępnione innym badaczom na Zachodzie Europy.

Spis treści:

Arkadiusz Michalak – Wprowadzenie

Ewa Przechrzta – Wczesnobrązowy skarb z Marcinowic w powiecie krośnieńskim

Paweł Gan – Badania materiałoznawcze zabytków brązowych ze skarbu z Marcinowic

Kamil Nowak – Badania śladów produkcji oraz śladów użytkowania zachowanych na przedmiotach ze skarbu z Marcinowic

Szymon Bednarz – Konserwacja skarbu wyrobów brązowych kultury unietyckiej z Marcinowic

WCZESNOŚREDNIOWIECZNE GRODZISKO W TARNAWIE RZEPIŃSKIEJ. WYNIKI ARCHIWALNYCH BADAŃ WYKOPALISKOWYCH I NIEINWAZYJNYCH

Miło nam jest poinformować, że Narodowy Instytut Dziedzictwa przyznał środki finansowe na realizację projektu pt.: Wczesnośredniowieczne grodzisko w Tarnawie Rzepińskiej. Wyniki archiwalnych badań wykopaliskowych i nieinwazyjnych. Projekt realizowany jest w ramach programu MKiDN Ochrona Zabytków Archeologicznych przez Muzeum Archeologiczne Środkowego Nadodrza w Świdnicy oraz Ośrodek Archeologii Średniowiecza Krajów Nadbałtyckich IAE PAN w Szczecinie. Efektem projektu będzie wieloautorska publikacja, w której zostaną przedstawione wyniki badań geofizycznych grodziska, które były realizowane w trakcie dwóch sezonów (badania magnetyczne, elektrooporowe i georadarowe), rezultaty badań nad dawnym środowiskiem przyrodniczym (analizy palinologiczne), a także wieloaspektowe opracowanie wyników badań wykopaliskowych prowadzonych przez Edwarda Dąbrowskiego w latach 60. XX wieku. 





folder promocyjny

OPRACOWANIE I KONSERWACJA SKARBU PRZEDMIOTÓW BRĄZOWYCH Z NOWEGO KRAMSKA

zowy z Nowego Kramska trafił do naszego Muzeum w 2015 r, od tego czasu staraliśmy się o zdobycie środków na jego konserwację i opracowanie. Skarb składa się z 330 elementów, łącznie około 14 kg wyrobów brązowych. W jego inwentarzu znajdują się unikatowe, brązowe formy odlewnicze. Projekt zakłada konserwację skarbu, jego kompleksowe opracowanie i przedstawienie wyników badań w formie publikacji. Wszystkie niezbędne badania metaloznawcze zostaną wykonane przez partnera projektu - Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie, Wydział Odlewnictwa, Centrum Badań Nawarstwień Historycznych. Planujemy przeprowadzenie badań geomagnetycznych i podwodnych w miejscu odkrycia. Zadanie będzie realizowane w latach 2018-2019. 



Skarb z Nowego Kramska - folder promocyjny

WCZESNOŚREDNIOWIECZNY GRÓD I OSADA W PRZYTOKU, STAN. 1 i 2

WYNIKI BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH I ŚRODOWISKOWYCH

W ciągu 2019 r. Muzeum Archeologicznemu Środkowego Nadodrza dzięki dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego realizuje zadanie „Opracowanie i konserwacja skarbu przedmiotów brązowych z Nowego Kramska”, w ramach programu „Ochrona zabytków archeologicznych”. Projekt wsparło również Miasto Zielona Góra, zapewniając wkład własny niezbędny do jego realizacji.

Grodzisko i osada w Przytoku nie były przedmiotem większego opracowania. Po badaniach prowadzonych w latach 60. XX wieku przez Edwarda Dąbrowskiego jedynym śladem było hasło opublikowane przez odkrywcę stanowiska i autora badań w Słowniku Starożytności Słowiańskich. Zarówno osada, jak i grodzisko odkryto pomiędzy 1956 a 1964 rokiem. Na osadzie otwartej w czerwcu 1967 roku przeprowadzono ratownicze badania. Znaleziono wówczas dwie jamy zawierające fragmenty naczyń lepionych bez użycia koła garncarskiego. Na tej podstawie Edward Dąbrowski ustalił chronologię obiektów na VI-VII wiek, choć dopuszczano możliwość datowania stanowiska nawet na przełom V i VI wieku. Według Edwarda Dąbrowkiego osada otwarta dała początek w VI wieku położonemu w pobliżu grodowi. W latach 1960, 1963, 1964 i 1966 na stan. 1 (grodzisko) przeprowadzono badania wykopaliskowe. W 2008 roku wykonano serię zdjęć lotniczych głównie dobrze czytelnego z powietrza grodziska. Kolejne prace badawcze zawiązane z zespołem osadniczym w Przytoku przeprowadzono dopiero w 2016 roku. Były one częścią projektu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki . Wykonano wówczas badania magnetyczne grodziska, analizy na zawartości fosforu oraz przeprowadzono niewielkie badania weryfikujące ustalenia geofizyczne. Dzięki pracom wykopaliskowym zweryfikowano także wcześniejsze ustalenia Edwarda Dąbrowskiego dotyczące przede wszystkim chronologii i funkcji stanowiska 1, bowiem brak publikacji źródeł z pewnością powodował znaczne trudności w ocenie wcześniejszych ustaleń, zwłaszcza na temat czasu funkcjonowania grodu i osady. Wypełnienie tej luki jest więc nadrzędnym celem prezentowanej publikacji. W książce oprócz analizy znalezisk archiwalnych, wzbogaconych wynikami badań specjalistycznych, zaprezentowano także rezultaty badań dotyczących rekonstrukcji pierwotnego środowiska przyrodniczego najbliższej okolicy grodu i osady, a także przedstawiono zespół osadniczy w Przytoku na tle szerszego kontekstu osadniczego. Istotną częścią publikacji jest także prezentacja zagadnień związanych z nowymi ustaleniami chronologicznymi, uzyskanymi dzięki analizie porównawczej fragmentów naczyń zweryfikowanych oznaczeniami wieku metodą 14C. Projekt zakłada publikację wykonanych analiz materiałów i rekonstrukcji środowiska naturalnego w formie książki.

Wykonanie analiz i wydanie publikacji było możliwe dzięki współfinansowaniu badań przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach programu Ochrona zabytków archeologicznych oraz Muzeum Archeologicznego w Zielonej Górze i środkom pochodzącym z Urzędu Miasta Zielona Góra. Część przedstawionych w przygotowanej publikacji wyników badań, m.in geofizycznych, fosforowych, datowania 14C drewnianych elementów wału i wykopaliskowych prowadzonych na grodzisku w 2016 roku została zrealizowana i sfinansowana w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki FUGA 4 (UMO-2015/16/S/HS3/00274), pt.: Wczesnośredniowieczne osadnictwo grodowe w części dorzecza środkowej Odry do połowy XI wieku w studiach archeologicznych.

folder promocyjny